Jak prawidłowo używać znaków interpunkcyjnych?

Polski język oferuje aż dziesięć znaków interpunkcyjnych: przecinek, kropka, znak zapytania i wykrzyknienia, dwukropek, wielokropek, myślnik, średnik, nawias i cudzysłów. Taka ilość pozwala na płynne wyrażanie myśli za pomocą pisanej formy języka. Jednak, aby tak się stało autor wypowiedzi musi wiedzieć w jakich sytuacjach używać konkretnych znaków. Przyjrzyjmy się bliżej podstawowym zasadom stosowania znaków interpunkcyjnych w języku polskim.

Gdzie wstawić myślnik?

Myślnik dzielimy na pauzę ( – )  i półpauzę ( – ). Możemy użyć go do zapisania dialogu, czyjejś wypowiedzi w wywiadzie, wyliczeń w notatkach, źródła cytatu, wtrąceń. Należy pamiętać, że w języku polskim wyróżniamy także dywiz (łącznik), który nie jest równoznaczny myślnikowi. Służy on do przeniesienia wyrazu do kolejnej linijki lub połączenia za sobą dwóch równorzędnych wyrazów, np. czerwono-niebieski. Używamy go też do zapisania dwuczłonowego nazwiska, zapisów, w których występują liczby oraz skróty, np. NFZ-etu.

Dwa w jednym, czyli średnik

Średnik to połączenie przecinka i kropki w jednym znaku. Wytłumaczenie ze szkolnych lat mówiące, że przecinek to taka trochę kropka a trochę średnik jest mało pomocne. Zwróćmy więc uwagę, kiedy warto go używać. Według zasad językowych, średnik wstawiamy pomiędzy gramatycznie samodzielnych członów, np. Alicja chciałaby mieć kota; nikt nie potrafił przekonać do tego jej rodziców. Średnika można użyć także tam, gdzie występują długie wyliczenia, ale przecinka użyliśmy już zbyt wiele razy.

Wielokropek a nie trzy kropki

Wielokropek w języku polskim jest równoznaczny z niedopowiedzeniem, czyli urwaniem określonego zdania. Można zastosować go, gdy następną część wypowiedzi stanowi zdanie nieoczekiwane i zaskakujące, czy też powodujące rozbawienie. Wielokropek może także nadać zdaniu charakter humorystyczny lub ironiczny.

Cudzysłów

W języku polskim, przeciwnie do angielskiego, cudzysłów zapisujemy za pomocą dwóch widełek na dole i dwóch na górze. W języku angielskim wszystkie cztery są na górze. Cudzysłowu używamy, aby zapisać tytuł, cytat lub zwrot pochodzący z mowy potocznej. Angielskiego cudzysłowu możemy użyć, aby zapisać znaczeniową definicję wyrazów w publikacjach naukowych z zakresy filologii oraz podczas pisania nazw roślin uprawnych w publikacjach z botaniki.